Η αλήθεια είναι πως έχω μπερδευτεί λίγο και όχι μόνον εγώ, με τους χαρακτηρισμούς που είναι σχεδόν στην ημερήσια διάταξη περί προοδευτικού και συντηρητικού. Ας δούμε όμως, ποιος τελικά εκπροσωπεί το προοδευτικό και ποιος το συντηρητικό, να απομυθοποιηθούν κάποια πράγματα, γιατί αυτός ο ανελέητος καθημερινός βομβαρδισμός με αυθαίρετους πολιτικούς αυτοπροσδιορισμούς και ετεροπροσδιορισμούς, μόνον σύγχυση προκαλεί.
Προς τα τέλη Ιανουαρίου, ο κ. Τσίπρας ανακοινώνει την αύξηση του κατώτατου μισθού από τα 586 ευρώ στα 650. Αφήνουμε στην άκρη το γεγονός, ότι η αύξηση αυτή ήτο προνομοθετημένη και έπρεπε να είχε γίνει πριν από δύο χρόνια.
Θα σταθούμε στο επαρσιακό ύφος του πρωθυπουργού με το οποίο κατακεραύνωνε τον φιλελευθερισμό. Είπε ο κ. Πρωθυπουργός: εμείς, εννοώντας προφανώς την αριστερά η οποία έχει αυτοχρισθεί και ως «προοδευτική» πολιτική δύναμη, προβαίνουμε σε αύξηση του κατώτατου μισθού, διότι δεν επιθυμούμε τη συντριβή της εργασίας όπως οι φιλελεύθεροι, δηλαδή «οι συντηρητικοί». Αν κατάλαβα καλά κ. Πρωθυπουργέ, υπονοείτε, ότι η εργασία έχει συντριβεί στις ΗΠΑ, στην Αγγλία, στην Γαλλία, στην Γερμανία και αναφέρομαι ενδεικτικά στις χώρες αυτές, γιατί αποτελούν τις σκληρές μήτρες του φιλελευθερισμού, άρα και του «συντηρητισμού» και προφανώς δεν έχει συντριβεί σε χώρες με «προοδευτικά» καθεστώτα όπως η Κούβα, η Βόρειος Κορέα, ή η προσφιλή σας Βενεζουέλα, όπου με έναν ολόκληρο μισθό μόλις που αγοράζεις μια ντουζίνα αυγά, η εν πάση περιπτώσει όπου αλλού επί της γης εφαρμόσθηκαν κρατικοκατευθυνόμενες οικονομικές συνταγές, προς τις οποίες δεν αποκρύπτετε τη συμπάθειά σας. Αλλά και εδώ στη χώρα μας, όλοι γνωρίζουμε πόσο συντετριμμένη ήτο προ κρίσεως η εργασία, έργο και αυτό του φιλελευθερισμού και πόσο συντετριμμένη είναι ακόμη και σήμερα, παρότι διανύουμε περίοδο κρίσεως, σε σχέση με χώρες που κάποτε αποτελούσαν πρότυπό σας και οι οποίες υποτίθεται ότι δεν διέρχονται κρίση.
Αν ρίξει κανείς μια ματιά στη γειτονιά μας, εύκολα το διαπιστώνει. Για να μην υπάρχει όμως μια κατάχρηση του νοηματοδοτικού όρου του προοδευτισμού, όπως δυστυχώς συμβαίνει, θα πρέπει κάποια στιγμή να πάψουμε να μιλάμε με αφορισμούς και απροσδιόριστες γενικότητες και να συγκεκριμενοποιήσουμε τι σημαίνει προοδευτικό και τι μη.
Βέβαια, το ζήτημα είναι αρκετά ευρύχωρο και θα χρειαζόταν πολλές σελίδες για να το αναλύσουμε, χάριν όμως της οικονομίας του χώρου θα προσπαθήσουμε να το συμπυκνώσουμε κατά το δυνατόν.
Προοδευτικό είναι να μπορείς να στήνεις ένα ισχυρό κοινωνικό κράτος, το οποίο σημειωτέον αποτελείτο δίκτυ προστασίας του απλού κόσμου της εργασίας, του άνεργου και του περιθωριοποιημένου. Που συμβαίνει αυτό; «Συμπτωματικά», στις χώρες του «κακού» φιλελευθερισμού, αϊντε του «συντηρητικού».
Δεν νομίζω να υπάρχει κάποια ένσταση επ’ αυτού. Προοδευτικό θεωρείται ένα σύστημα διακυβέρνησης όταν μπορεί να διασφαλίζει καλούς μισθούς και συντάξεις, όταν μπορείς να έχεις πρόσβαση στο νοσοκομείο, όταν μπορείς να στέλνεις το παιδί σου στο βρεφικό και στον παιδικό σταθμό και στη συνέχεια στο νηπιαγωγείο, στο Δημοτικό, στο Γυμνάσιο, στο Πανεπιστήμιο. «Συμπτωματικά» και πάλι, είναι οι χώρες του «συντηρητικού» οικονομικού φιλελευθερισμού που διαθέτουν τις αρτιότερες εξ’ αυτών των υποδομών και είναι οι καλύτεροι εγγυητές των οικονομικών παροχών. Ή μήπως υπάρχει κανείς που να αμφιβάλει;
Πάμε παρακάτω. Προοδευτικό είναι να μην γίνεσαι απηνής διώκτης του ιδιωτικού επιχειρείν, το οποίο δημιουργεί θέσεις εργασίας, αυξάνει τον πλούτο της χώρας και το ΑΕΠ. Προοδευτικό είναι να μην στηρίζεις την επέκταση του κρατισμού, καθώς και να μην αναγορεύεις τον επιδοματικό παρασιτισμό σε κορυφαία πολιτική και οικονομική πράξη προς εξυπηρέτηση απλώς του πελατειασμού. Προοδευτικό είναι η καθιέρωση της αξιολόγησης και της αξιοκρατίας και όχι η δίωξη του «αριστεύειν» και του «διακρίνεσθαι», που έχει ως συνέπεια την εξίσωση των πάντων προς τα κάτω με συνέπεια την αγελοποίησητης κοινωνίας. Προοδευτικό είναι να μην παρακολουθείς ως Πόντιος Πιλάτος την πυρπόληση Πανεπιστημίων, Πρεσβειών, Δημοσίων κτιρίων, ιδιωτικών περιουσιών κ.λ.π. από τους συνήθεις υπόπτους. Προοδευτικό είναι να λες ναι στην ιδιωτική Τριτοβάθμια εκπαίδευση, η οποία στο τέλος-τέλος βελτιώνει λόγω του ανταγωνισμού και τα κρατικά πανεπιστήμια, αλλά θα πάψει να υπάρχει και μια συναλλαγματική αιμορραγία. Εδώ, το οξύμωρο της υπόθεσης είναι, ότι πολλοί εκ των αντιδρώντων έχουν φοιτήσει, στέλνουν τα παιδιά τους, ή εργάζονται σε ξένα ιδιωτικά πανεπιστήμια. Δεν είδα κάποιον να πάει να διδαχθεί ή να διδάξει σε Κινέζικα Πανεπιστήμια ή σε Βενεζουαλέζικα.
Προοδευτικό είναι, να μην επιμένεις σε χρεωκοπημένα πολιτικά και οικονομικά υποδείγματα, να τα παρουσιάζεις μάλιστα και ως σωτηριολογικά, παρά το γεγονός, ότι ιστορικά δεν έχει δικαιωθεί ποτέ και πουθενά η οποιαδήποτε κρατικίστικη εκδοχή. Προοδευτικό είναι, να μην αγιοποιείς οτιδήποτε το κρατικό και να μην δαιμονοποιείς οτιδήποτε το ιδιωτικό.
Όμως, στη χώρα της φαιδράς πορτοκαλέας συμβαίνει το εξής απίθανο. Όσοι συντάσσονται και υιοθετούν τα παραπάνω, οι φιλελεύθεροι δηλαδή, ετεροπροσδιορίζονται ως «συντηρητικοί», ενώ όσοι τα απορρίπτουν αυτοπροσδιορίζονται ως «προοδευτικοί».
Συνιστά αυτό, μια επικοινωνιακή επιτυχία της αριστεράς. Έχουν την ικανότητα το άσπρο να το παρουσιάζουν ως μαύρο και τανάπαλιν. Αυτό οφείλουμε να το ομολογήσουμε και να το αναγνωρίσουμε.
Η αριστερά, στο προπαγανδίζειν αριστεύει, έστω κι αν είναι κατά της αριστείας. Οι χαρακτηρισμοί όμως προοδευτικός-συντηρητικός δεν έχουν αντιστραφεί νοηματικά μόνον σε επίπεδο ιδεών, αλλά και σε επίπεδο προσώπων.
Δύο-τρία παραδείγματα. Το Ευρωπαϊκό οικοδόμημα το έστησαν πριν από περίπου 60 χρόνια, ένας 70χρονος τότε «συντηρητικός» πολιτικός ονόματι Σαρλ Ντε Γκωλ και ένας 80χρονος επίσης «συντηρητικός», ονόματι Κόνραντ Αντενάουερ, όταν πιο νεαρές ηγεσίες ευρωπαϊκών «προοδευτικών» κομμάτων το αντιμάχονταν λυσσαλέα. Αδυνατούσαν τότε να αντιληφθούν, ότι η Ευρωπαϊκή ολοκλήρωση δεν ήτο μόνον μία πολιτική και οικονομική πράξη, αλλά ήτο κυρίως μια υπέρβαση του κακώς νοούμενου εθνικισμού, που τόσα δεινά είχε προκαλέσει κατά το παρελθόν στη Γηραιά Ήπειρο. Χάρις σε εκείνη την οραματική κίνηση, η Ευρώπη γνώρισε την πιο μακρά περίοδο ειρήνης στην ιστορία της. Αλλά και εδώ στη χώρα μας, γνωστό είναι ότι «συντηρητικοί» πολιτικοί πάσχιζαν να την εντάξουν στην τότε ΕΟΚ, ενώ οι ηγεσίες των «προοδευτικών», κομμάτων εξαπέλυαν μύδρους εναντίον της. Ονόματα δεν λέμε, καθώς είναι τοις πασίγνωστα.
Η πρώτη χώρα που καθιέρωσε νομοθετικά την κοινωνική ασφάλιση ήτο η Γερμανία του Ότο Φον Μπίσμαρκ. Με νομοσχέδιο του 1883 καθιερώθηκε η υποχρεωτική ασφάλιση ασθενείας και μητρότητας και το 1889 υποχρεωτική ασφάλιση ατυχημάτων αναπηρίας και γήρατος. Μία από τις επαναστατικότερες κοινωνικές μεταρρυθμίσεις. Ή μήπως δεν είναι έτσι; Και όμως ο Ότο Φον Μπίσμαρκ χαρακτηρίζεται ως «συντηρητικός» και για κάποιους «υπερσυντηρητικός». Ο Γουΐνστον Τσώρτσιλ, ήταν εκείνος που το 1943 διαβλέποντας ότι η νίκη των συμμάχων ήτο πλέον ζήτημα χρόνου, έδωσε εντολή στο Βαρώνο Γουΐλιαμ Μπέβεριτζ να σχεδιάσει ένα κοινωνικό σύστημα παροχών. Η περίφημη έκθεση BeveridgeReport, αποτέλεσε την αρχιτεκτονική βάση του μεταπολεμικού κοινωνικού κράτους των χωρών της Δυτικής Ευρώπης, του αρτιότερου που γνώρισε η ανθρωπότητα από καταβολής. Και όμως, «συντηρητικός» και ο Τσώρτσιλ. Ε ρε γαμώτο, αν δεν εντάσσονται αυτοί στη χορεία των μεγάλων κοινωνικών μεταρρυθμιστών, αν δεν είναι αυτοί προοδευτικοί πολιτικοί, τότε ποιοι είναι; Ο Πολ Ποτ, ο Κιμ Γιονγκ Ουν ή μήπως ο Μεγκίστου Χαϊλέ Μαριάμ; Θα τρελαθούμε σε αυτή την χώρα.
Αλλά είπαμε, κάποιοι είναι μανούλες στο να παραμορφώνουν την πραγματικότητα και να δημιουργούν μύθους. Όταν μάλιστα έχεις να κάνεις και με έναν μυθολάγνο λαό, ή τουλάχιστον με ένα μεγάλο κομμάτι αυτού, τότε η μυθοπλασία αναγορεύεται σε εθνικό σπορ, μιας και έχει αποδειχθεί, ότι κάνει καλά την δουλειά της.
Αφού λοιπόν δεν έχεις την γενναιότητα να αποδεχθείς την ιδεολογικοπολιτική σου ήττα, τότε προσφεύγεις σε μια προπαγανδιστική εκστρατεία, όπου προσπαθείς να παρουσιάσεις το άσπρο μαύρο και τανάπαλιν. Αρχίζεις τότε να ψαρεύεις σε θολά νερά. Αυτό κάνει σήμερα ο ΣΥΡΙΖΑ.
Αφού το ιδεολογικοπολιτικό του πρόταγμα απεδείχθη ανεδαφικό και ως εκ τούτου δεν μπόρεσε να περπατήσει, αυτό άλλωστε το ομολόγησε και ο ίδιος ο πρωθυπουργός λέγοντας ότι ζούσαμε με αυταπάτες και ψευδαισθήσεις. Μετά λοιπόν από μια περιπλάνηση δεκαετιών σε έναν φαντασιακό κόσμο, ξαφνικά ανακαλύπτει ότι τόσα χρόνια κυνηγούσε την ουτοπία και κάνει στροφή.
Ευρισκόμενος μπροστά σε ένα ιδεολογικό κενό παίζει πλέον με αφορισμούς και απροσδιόριστες γενικότητες, όπως προοδευτικός-συντηρητικός αυτοτοποθετούμενος στο στρατόπεδο των «προοδευτικών», ναρκισσεύεται για αυτό και μάλιστα διεκδικεί και την πρωτοκαθεδρία. Δεν πρόκειται βεβαίως για μια απλή ιδεολογικοπολιτική μετατόπιση τακτικού χαρακτήρα. Εδώ πρόκειται για μια άτακτη υποχώρηση, για μια απαγκίστρωση από τον κλασικά και συμβατικά οριοθετημένο αριστερό χώρο και για μια πολιτική και ιδεολογική απομαρξιστικοποίηση. Εν απλοίς λόγοις, πρόκειται για μια στρατηγική πολιτική και ιδεολογική μετατόπιση. Προσχωρεί ασθμαίνοντας, ή καλύτερα λαθροεισβάλει στον αστικό χώρο, έστω και σώματι χωρίς ψυχή τε, μιας και αυτή παραμένει προσηλωμένη στο παρελθόν.
Επειδή όμως κάτι τέτοιο δεν χωνεύεται εύκολα, επειδή η αφομοίωση και η απορρόφηση δημιουργεί συνειδησιακά προβλήματα στα παραδοσιακά μαρξιστικοαναθρεμμένα στελέχη του ΣΥΡΙΖΑ καθώς και στην παραδοσιακή (νέο) κομμουνιστικογενήτου βάση, όση εν πάση περιπτώσει του έχει απομείνει, για να χρυσώσει το χάπι εφευρίσκει διαχωριστικές γραμμές παλιό-νέο, προοδευτικό-συντηρητικό αυτοχριζόμενος ως εκπρόσωπος του νέου και του προοδευτικού. Προκειμένου δε να ικανοποιήσει την πολυσυλλεκτική εκλογική του βάση, κατασκευάζει ένα ομιχλώδες πολιτικό αφήγημα που περιέχει λίγο φιλελευθερισμό, λίγο κρατισμό, λίγο Βενεζουέλα, λίγο από όλα. Έτσι, για να τους χωράει όλους. Εντελώς αυθαίρετα, μια πολιτική πρόταση μωσαϊκό, έναν πολιτικό αχταρμά, τον ονοματίζει και «προοδευτικό».
Ιστορικά όμως έχει αποδειχθεί, ότι τέτοια πολιτικά νεφελώματα όχι μόνο προοδευτικά δεν είναι αλλά ούτε καν συντηρητικά. Οπισθοδρομισμό μυρίζουν. Εντάξει, όταν καταθέτεις την πολιτική και ιδεολογική σου ταυτότητα, μέχρι την έκδοση νέας ακολουθεί πάντα ένα επώδυνο στάδιο προσαρμογής. Παγιδεύεσαι ανάμεσα στις βουλήσεις της ψυχής με αυτές του σώματος. Όσο δε διαρκεί αυτό το στάδιο της αναζήτησης, δεν παράγεις πολιτική αλλά παραπολιτική. Ζημιογόνο και επικίνδυνο αυτό και για σένα αλλά και για την χώρα.
Αποστόλης Παππάς
Δημοτικός Σύμβουλος
Δήμου Τρικκαίων
Υ.Γ. Σε καμία περίπτωση δεν διατείνομαι πως στον φιλελευθερισμό είναι όλα καλά κι άγια. Είναι όμως άλλο πράγμα να στηλιτεύεις τις παραμορφώσεις και ακρότητες αυτού και άλλο πράγμα να αναφέρεσαι σε αυτόν αφοριστικά και με ανατριχίλα.
Discussion about this post