Εικαστικές παρεμβάσεις που έδωσαν …χρώμα στην πόλη των Τρικάλων

ΜΕ χρώματα, παραστάσεις και μνήμες, με αισθητική και πολιτιστική παρέμβαση, πρώην λευκοί – ή γκρίζοι – τοίχοι, της πόλης των Τρικάλων απέκτησαν, χρώμα, εικόνες και αναπαραστάσεις.

Οι τοιχογραφίες και τα γκράφιτι, τα τελευταία χρόνια αυξάνονται στην πόλη των Τρικάλων.

Ο Δήμος Τρικκαίων έχει υλοποιήσει πρόγραμμα αναβάθμισης σε πολιτιστικό και αισθητικό επίπεδα σε μεγάλο μέρος της πόλης.
Η συνεργασία με καλλιτέχνες (ζωγράφους, σχεδιαστές, street artists) είναι εξαιρετικά σημαντική, καθώς έχουν αναλάβει να μεταμορφώσουν την πόλη, με την ελευθερία να δημιουργήσουν και να προβάλλουν πολιτιστικά δεδομένα.

Η αρχή έγινε το 2006. Στις Οκτωβρίου ολοκληρώθηκε στα «Μανάβικα» τοιχογραφία σε επιφάνεια 150μ2 . Είναι η απεικόνιση στοιχείων των Τρικάλων με την μέθοδο της «αρχιτεκτονικής οφθαλμαπάτης», από τους Γάλλους καλλιτέχνες της Cite de la Creation, στο πλαίσιο του διακρατικού προγράμματος «Ολοκληρωμένες Παρεμβάσεις Αστικής Ανάπτυξης σε Τοπικές Ζώνες Μικρής Κλίμακας», που ανέλαβε το ΠΕΠ Θεσσαλίας και η Τεχνική Υπηρεσία του Δήμου Τρικκαίων στο επιμέρους πρόγραμμα για την αισθητική ανάπλαση όψεων των κτιρίων.

Η τοιχογραφία είναι μοναδική στα Τρίκαλα αλλά και στην Ελλάδα. Αποδίδει με ρεαλιστικό τρόπο την αναπαράσταση της καθημερινότητας. Εικόνες από τα μπαλκόνια των σπιτιών, η ταβέρνα και το μουσικό της πρόγραμμα, οι τραγουδοποιοί στα μπαλκόνια, η λαϊκή αγορά με τις νοικοκυρές να κάνουν τα ψώνια τους, τα παιδιά ανέμελα στο παιχνίδι της γειτονιάς. Εικόνες απλές, καθημερινές αλλά και τόσο προσφιλείς.

                             Μέσα από τα μάτια ενός παιδιού

Στις 22 Δεκεμβρίου 2022 ολοκληρώθηκε το πρώτο από τα γκράφιτι του προγράμματος τοιχογραφιών που υλοποιεί ο Δήμος Τρικκαίων.

Έχει τον τίτλο «Τα Τρίκαλα μέσα από τα μάτια ενός παιδιού» και αντικατοπτρίζει την ουσία της πρώτης μεγάλης τοιχογραφίας με την τεχνική graffiti που απέκτησαν τα Τρίκαλα, στον κόμβο Αγίου Κωνσταντίνου, ακριβώς απέναντι από το Μουσείο Τσιτσάνη.
Το graffiti απεικονίζει στοιχεία των Τρικάλων, κυρίως όμως, πως ένα παιδί θα έβλεπε τα Τρίκαλα, με τόνους αισιοδοξίας και στοιχείων της πόλης (ρολόι φρουρίου, μύλος Ματσόπουλου, ποδήλατα).

                                    Ο Παρατηρητής

Λευκοί τοίχοι κτισμάτων χρωματίστηκαν στα Τρίκαλα στις 12 Δεκεμβρίου 2023. Ο «Παρατηρητής» στη γωνία των οδών Ασκληπιού και Καποδιστρίου, το 3^ο κατά σειρά γκράφιτι που αλλάζει την όψη της πόλης, δίνοντας χρώμα και στιγμές της ζωής.
Αυτή τη φορά, οι καλλιτέχνες επέλεξαν να ασχοληθούν με τα μεγαλείο της φύσης. Στην μία πλευρά, υπάρχει φαντασιακή αποτύπωση από την πλευρά του καλλιτέχνη, του Θεσσαλικού κάμπου προ χιλιάδων ετών. Δόθηκε έμφαση στην τοπική χλωρίδα και πανίδα, για αυτό και απεικονίζονται, ως κύρια μορφή η βίδρα του Ληθαίου ποταμού, η οροσειρά του Κόζιακα και άλλοι ορεινοί όγκοι συνολικότερα των Τρικάλων.

                                    Agora

Στις 21 Νοεμβρίου 2023 προβάλλεται η «Agora», που απεικονίζει την παλιά δημοτική αγορά, τα παλιά επαγγέλματα. Η επιλογή του χώρου και του θέματος δεν είναι τυχαίες. Το κτίριο των αδελφών Μπλουγούρα, του πρώτου πολυκαταστήματος στα Τρίκαλα από την δεκαετία του 1970, βρίσκεται ως τοπόσημο στο ιστορικό εμπορικό κέντρο της πόλης.

Οι οδοί Καραϊσκάκη, Αθ. Διάκου, Κονδύλη, Πλούτωνος, Περσεφόνης, τα «Μανάβικα», λειτουργούν ως «καρδιά» του εμπορίου επί δεκαετίες.

Μάλιστα η περιοχή εντάσσεται και στο πρόγραμμα «Ανοικτό Κέντρο Εμπορίου» του Δήμου Τρικκαίων (Open Mall), που συνεχίζει να υλοποιείται, δίνοντας νέα ώθηση στον εμπορικό κόσμο και συνολικότερα στην επιχειρηματικότητα στα Τρίκαλα.

Το έργο αντανακλά στιγμιότυπο από την παλιά αγορά των Τρικάλων. Είναι ματιά στο παρελθόν, για αυτό και επιλέχθηκε ασπρόμαυρο χρώμα, ώστε να θυμίζει ασπρόμαυρη φωτογραφία. Ο δε χρωματισμός σε σημεία του έργου συνδέει το παρελθόν με το παρόν, μαζί με την πρόσθεση γραφιστικών στοιχείων, όπως οι γεωμετρίες».

Στο έργο απεικονίζονται η κεντρική πύλη της παλιάς Δημοτικής Αγοράς Τρικάλων, μία τουλούμπα, ένας πωλητής σαλεπιού, ένας τσαγκάρης.

                             Η τέχνη –  πεζόδρομος Ασκληπιού

Στις 18 Δεκεμβρίου 2024 στον πεζόδρομο της οδού Ασκληπιού ξεπροβάλλει τοιχογραφία με θέμα την τέχνη.

Επελέγησαν να προβληθούν οι βασικές μορφές τέχνης και πολιτισμού, δηλαδή η ζωγραφική, η μουσική, ο χορός και το θέατρο.
Για την ζωγραφική, επιλέχθηκε ένα χέρι σε ζουμ το οποίο κρατάει ένα πινέλο, για την μουσική επιλέχθηκαν κάποια κοντινά πλάνα με έμφαση στα μουσικά όργανα (σαξόφωνο, βιόλα και τρομπέτα), για τον χορό παπούτσια μπαλαρίνας και μια γυναικεία μορφή που χορεύει και για το θέατρο, 2 θεατρικές μάσκες.

                     Indigo kids – οδός Αμαλίας

Την ίδια ημέρα ολοκληρώνονται και τα Indigo Kids. Η κύρια ιδέα ήταν, να δημιουργηθεί έργο – statement στην περιοχή και να απευθύνεται σε όλους, αλλά με βαρύτητα στη νέα γενιά, στο μέλλον αυτής της πόλης. Πρόκειται για εννοιολογικό έργο που πραγματεύεται την ενσυναίσθηση. Αποτελείται από 2 νεαρές γυναικείες μορφές που αφουγκράζονται η µία τον ψυχισμό της άλλης µε ενσυναίσθηση και µε µια αγκαλιά προστασίας, αντικατοπτρίζοντας την φιλία, την οικογένεια και υποστηρικτικούς ανθρώπους.

Περιβάλλονται από έντονα – ζωντανά – φωτεινά χρώματα σε αντίθεση µε το «indigo blue» και εννοιολογικά στοιχεία που συνδέονται µεταξύ τους, αποπνέοντας συναισθήματα χαράς, θετικής ενέργειας και αισιοδοξίας που πηγάζουν σαν ανάγκη μέσα από δύσκολες στιγμές που έχει περάσει ο καθένας µας.

Η μοναδική οριζόντια γραμμή που διαπερνάει το στόμα της μιας και τα µάτια της άλλης εξηγεί πως δεν χρειάζονται λόγια ούτε εικόνα παρά µόνο η πνευματική σύνδεση και οι πράξεις. Έτσι στα δεξιά βλέπουμε να εξελίσσεται ένας οργανισμός σαν δέντρο, ρίζες ή νευρώνες που ενώνουν τις 2 φιγούρες για να εξυπηρετήσουν αυτήν ακριβώς τη σύνδεση.

Οι graffiti φόρµες κάτω αλλά και στο πρόσωπο, σε πιο εικαστική εκδοχή, έρχονται να συνομιλήσουν, να συνυπάρξουν στο έργο και να συνθέσουν τον τίτλο «Indigo Kids» ως κρυφό μήνυμα, σαν εσωτερική φωνή που έχουμε όλοι µας. Ο ήρεμος ουρανός που περιβάλλει το έργο σε συνδυασμό µε το βλέμμα της γυναικείας μορφής που ατενίζει, συμβολίζει την ψυχική ολοκλήρωση που νιώθουμε έχοντας ενσυναίσθηση για τον συνάνθρωπο, για την φύση, για τον τόπο που κατοικούμε.

                                            Βότανα

Στο πλαίσιο του έργου ανακατασκευής των 13 γεφυρών των Τρικάλων χρωματίζονται και οι γέφυρες.

Ήδη, από τις αρχές Δεκεμβρίου 2024 με το θέμα «Βότανα», ζωγραφίστηκε η γέφυρα πρώην ΚΤΕΛ, με βαλεριάνα, μελισόχορτο, ρίγανη και άλλα βότανα, σε abstract σχεδιασμό.

                               Πνευματικό Κέντρο

Ένα εξαιρετικό graffiti από τον διάσημο δημιουργό Same84 κοσμεί από τις 19 Ιανουαρίου 2021, πλευρά του Πνευματικού Κέντρου Δήμου Τρικκαίων «Αθανάσιος Τριγώνης». Ο δημιουργός βρέθηκε στα Τρίκαλα στο πλαίσιο γυρισμάτων για ταξιδιωτική εκπομπή.
Η περιήγηση του καλλιτέχνη στην πόλη και χωριά, η συνομιλία με κατοίκους, οδήγησαν σε μια όμορφη αποτύπωση στοιχείων του Δήμου, σε ένα hot spot της νεολαίας, την αυλή πολιτισμού, που δημιούργησε ο Δήμος Τρικκαίων στον χώρο ανάμεσα στο Λαογραφικό Μουσείο, το Πνευματικό Κέντρο και την Δημοτική Βιβλιοθήκη.

Το έργο αποτυπώνει τη σχέση της πόλης με την μουσική, ακριβώς ανάμεσα από τις προσωπογραφίες των Τρικαλινών Καλλιτεχνών, Χρήστου Κολοκοτρώνη, Δημήτρη Μητροπάνου, Κώστα Βίρβου, που κοσμούν την μία πλευρά του κτιρίου, μαζί με τους Απόστολο Καλδάρα και Γιώργο Σαμολαδά.

Ταυτοχρόνως, αποτυπώνεται το διάσημο Ρολόι – σήμα κατατεθέν – στο Φρούριο, αλλά και ο Ασκληπιός, ο πρώτος γιατρός της αρχαιότητας.

                                  Νηπιαγωγείο Φλαμουλίου

Στις 23 Σεπτεμβρίου 2021, στο πλαίσιο της Ευρωπαϊκής Εβδομάδας Κινητικότητας, ο Δήμος Τρικκαίων σε συνεργασία του street artist Αλέξη Κισκίνη με μαθητές και μαθήτριες του Νηπιαγωγείου Φλαμουλίου, υλοποίησαν γκράφιτι στο σχολείο, αφού προηγήθηκε επικοινωνία και επεξήγηση του γκράφιτι με τα ίδια τα παιδιά

                                Ασκληπιεία

Στο πλαίσιο εκδηλώσεων του Δήμου Τρικκαίων και της «FairLife-Φροντίδα και Πρόληψη για τον καρκίνο του πνεύμονα», στις 8 Νοεμβρίου 2021 φιλοτεχνήθηκε γκράφιτι στο 4ο Γυμνάσιο Τρικάλων με το σύνθημα του Συλλόγου «Η ζωή να κόβει την ανάσα».

                             Ο τοίχος της Αλληλεγγύης

Στις 20 Ιουνίου 2022 γίνεται πολύχρωμος «Ο τοίχος της Αλληλεγγύης» του Κέντρου Κοινότητας του Δήμου Τρικκαίων.

Τα πολύχρωμα γκράφιτι υπέρ της ειρήνης και της αλληλεγγύης αποτυπώθηκαν από τους μαθητές και τις μαθήτριες του 2ου και 9ου Γυμνασίων Τρικάλων με μεταναστευτική και προσφυγική προέλευση Οι μαθητές/τριες καθοδηγήθηκαν από την ομάδα «Nolimitstyles Crew» και ζωγράφισαν τον κόσμο που θέλουν, ειρηνικό και ασφαλή, έναν κόσμο, στον οποίο υπάρχουν μόνον χρώματα.

Στην πρώτη τοιχογραφία ζωγράφισαν έναν άνθρωπο που στηρίζει ένα δέντρο. Τo δέντρο βγάζει καρπούς, πολύχρωμα φύλλα όπου μέσα έχουν εικόνες όπως σταυρός, σπίτι, υπολογιστής, φαγητό, μητέρα με παιδί. Πάνω από το δέντρο ζωγράφισαν μια στέγη. Η συγκεκριμένη τοιχογραφία απεικονίζει τις κοινωνικές δομές που βρίσκονται στο κτίριο και είναι η στέγη για ευπαθή ομάδες.

Η προσπάθεια αυτών των δομών δίνει καρπούς με τις υπηρεσίες που παρέχει προσεγγίζοντας με αλληλεγγύη τον άνθρωπο.
Στην δεύτερη τοιχογραφία απεικονίζονται τα φύλλα όπου φεύγουν από το δέντρο και μετακινούνται προς την κοινωνία. Κάθε παιδί ζωγράφισε μέσα στα φύλλα σύμβολα και μηνύματα ειρήνης υπενθυμίζοντας στους μεγάλους την ανάγκη να επανεξετάσουν πολλά πράγματα.

               Ενάντια στην βία κατά γυναικών 

Με αφορμή την παγκόσμια Ημέρα ενάντια στη Βία κατά Γυναικών, υλοποιήθηκε η δράση «περπάτησε μαζί μας από το κέντρο (της πόλης) στο Κέντρο (Συμβουλευτικής)» το Σάββατο 19 Νοεμβρίου 2022, από το Κέντρο Συμβουλευτικής Γυναικών του Δήμου Τρικκαίων.

Στον τοίχο του Κέντρου, ο καλλιτέχνης Αλέξανδρος Κισκίνης ολοκλήρωνε γκραφίτι με αισιόδοξα μηνύματα.

                                 Πνευματικό Κέντρο

Το τριήμερο από Παρασκευή 22 Σεπτεμβρίου έως Κυριακή 24 Σεπτεμβρίου 2023 φιλοτεχνείται γκράφιτι σε τοίχο του Πνευματικού Κέντρου Δήμου Τρικκαίων «Αθανάσιος Τριγώνης», από την πλευρά της Δημοτικής Βιβλιοθήκης. Η φιλοτέχνηση από τον Hood spirit υλοποιείται στο πλαίσιο του Φεστιβάλ Κόμικς «Καμπίσιοι δημιουργοί» vol. 7 με διοργανωτή τον Σύλλογο Κόμικς και Τεχνών ΕΤουΚου, στο πλαίσιο του 4ου Φεστιβάλ Κωμωδίας που διοργάνωσε ο Δήμος Τρικκαίων.

                                    Κέντρο Κοινότητας

Το διήμερο 17 και 18 Ιουνίου 2024 στο πλαίσιο του «Street Art Festival – Trikala 2024» που το διοργανώθηκε στα Τρίκαλα από το Κέντρο Κοινότητας και τον Δήμο Τρικκαίων, φιλοτεχνήθηκε με γκράφιτι ο τοίχος του παρακείμενου στο Κέντρο Κοινωνικών Δομών κτιρίου.

                                      Πνευματικό Κέντρο

Ακόμη ένα γκράφιτι στο Πνευματικό Κέντρο Δήμου Τρικκαίων «Αθανάσιος Τριγώνης». Το παιδί που διαβάζει, που παίζει, που ασχολείται με τη μουσική και την Τέχνη, το παιδί που είναι παιδί, απεικονίζεται στην νέα αυτή σύνθεση, που φιλοτέχνησε ο καλλιτέχνης Ρεζώ (ΕΤΚ), δίπλα από απεικονίσεις του Τρικαλινού συνθέτη Απόστολο Καλδάρα και του Τρικαλινού στιχουργού Γιώργου Σαμολαδά.

Ο Καλλιτέχνης Ιλιον (ΕΤΚ) υλοποιεί ακόμη ένα γκράφιτι, στο πλαίσιο του 5ου Φεστιβάλ Κωμωδίας (18-20 Οκτωβρίου 2024), επίσης στο Πνευματικό Κέντρο Δήμου Τρικκαίων «Αθανάσιος Τριγώνης».

                     Χρήστος Παπανικολάου – Σοφία Σακοράφα

Στις 21 Απριλίου 2024, κατά την ονοματοδοσία του Δημοτικού Σταδίου Τρικάλων με τα ονόματα των κορυφαίων τρικαλινών αθλητών, Χρήστου Παπανικολάου – Σοφίας Σακοράφα, αποκαλύπτονται οι μορφές τους, δεξιά και αριστερά της κεντρικής εισόδου.

                                            Ψηφιδωτά

Με έναν ακόμη ξεχωριστό τρόπο τίμησαν ο Δήμος Τρικκαίων και το 5ο Δημοτικό Σχολείο Τρικάλων τα 200 χρόνια από την επανάσταση του 1821.

Το πορτρέτο του Διονύσιου Σολωμού του Εθνικού μας ποιητή, κοσμεί από την Πέμπτη 29 Σεπτεμβρίου 2022 τοίχο του σχολείου των Τρικάλων, που μάλιστα φέρει το όνομά του ( 5ο Δημοτικό Σχολείο Τρικάλων «Διονύσιος Σολωμός»).

                              Βασίλης Τσιτσάνης

Την παραμονή Χριστουγέννων του 2019, ολοκληρώθηκαν οι εργασίες μιας σημαντικής προσφοράς στα Τρίκαλα και την Ελληνική μουσική.

Το ψηφιδωτό του μεγαλύτερου Έλληνα λαϊκού συνθέτη του Τρικαλινού Βασίλη Τσιτσάνη τοποθετήθηκε και φωτίστηκε στην μία όψη του τέως διοικητηρίου των παλιών φυλακών Τρικάλων, στο «Μουσείο Τσιτσάνη». Ένα ψηφιδωτό που επί μήνες οι δημιουργοί του, Μιχάλης Κουφογιάννης και Γιώργος Κουρμέτζας προετοίμαζαν με τις χιλιάδες ψηφίδες και τα συνολικά 18 τ.μ. που αυτό καταλαμβάνει.

Η προσφορά των 2 Τρικαλινών πριν μερικούς μήνες είχε γίνει με χαρά δεκτή από τον Δήμο Τρικκαίων, καθώς είχαν ήδη δημιουργήσει άλλο ψηφιδωτό, στο «λιμανάκι» του Ληθαίου ποταμού.