Ήταν 3 Δεκεμβρίου 1912 και έμελλε αυτή η ημερομηνία, να συνδεθεί με την πρώτη πολεμική αναμέτρηση Ελλάδας- Τουρκίας μετά την εποχή του αγώνα ανεξαρτησίας της χώρας μας.
Μια αναμέτρηση των στόλων στα ανοιχτά του ακρωτηρίου Έλλη της χερσονήσου της Καλλίπολης, κοντά στην είσοδο των Στενών των Δαρδανελλίων.
Διήρκεσε μία ώρα και έληξε με νίκη των Ελληνικών δυνάμεων υπό την ηγεσία του Υδραίου υποναυάρχου Παύλου Κουντουριώτη.
Ο Ελληνικός στόλος του Αιγαίου αποτελείτο από την ναυαρχίδα «Αβέρωφ», τα 3 παλιά θωρηκτά «Ύδρα», «Σπέτσαι» και «Ψαρά», τα 4 νεότευκτα ανιχνευτικά τύπου «Λέων», τα 2 νεότευκτα αντιτορπιλλικά «Νέα Γενεά» και «Κεραυνός» και τα 8 παλαιότερα μικρά αντιτορπιλικά των τύπων «Θύελλα» και «Νίκη».
Μόλις έγινε αντιληπτή η έξοδος του τουρκικού στόλου στο Αιγαίο υπό τις οδηγίες του Ραμίζ Μπέη, σήμανε συναγερμός και τέθηκε σε καταδίωξη ο εχθρικός στόλος.
Από τον «Αβέρωφ» εκπέμπεται τότε προς τα πλοία του Ελληνικού στόλου το ιστορικό σήμα του ναυάρχου Κουντουριώτη: «Με τη βοήθεια του Θεού και τας ευχάς του Βασιλέως και εν ονόματι του Δικαίου, πλέω μεθ’ ορμής ακαθέκτου και με πεποίθησιν εις την Νίκην κατά του εχθρού του Γένους».
Η Ναυμαχία της Έλλης είχε τελειώσει με μία ακόμη λαμπρή σελίδα να προστίθεται στη ναυτική ιστορία της Ελλάδας.
Η επικράτηση του Ελληνικού στόλου οφειλόταν κατά ένα μεγάλο μέρος στην τακτική του Κουντουριώτη, αλλά και την υπεροχή του «Αβέρωφ» έναντι των πλοίων του Τουρκικού στόλου.
Τα Τουρκικά πλοία είχαν βαρύτερες ζημιές, αλλά και απώλειες στο έμψυχο δυναμικό τους, με 58 νεκρούς και 40 τραυματίες.
Οι Ελληνικές απώλειες ανήλθαν σε ένα νεκρό υπαξιωματικό, τον σηματωρό Κατζιτζάρη και τον ανθυποπλοίαρχο Μαμούρη, που πέθανε λίγες ημέρες αργότερα από μόλυνση του τραύματός του και σε 7 τραυματίες.
Η Ναυμαχία της Έλλης αποτέλεσε στρατηγικής σημασίας νίκη του Ελληνικού Πολεμικού Ναυτικού καθώς ο έλεγχος του Αιγαίου παγιώθηκε, ενώ οι Τούρκοι δεν μπόρεσαν να χρησιμοποιήσουν τον θαλάσσιο δρόμο, ώστε να ενισχύσουν τις δυνάμεις τους που μάχονταν σε Μακεδονία και Θράκη.