Ήταν 8 Φεβρουαρίου 1980 όταν έφυγε από την ζωή σε ηλικία 44 ετών ο «Αρχάγγελος της Κρήτης»…
Ο Νίκος Ξυλούρης, γεννήθηκε στα Ανώγια Ρεθύμνου και σε ηλικία 5 ετών, είδε τους προγόνους της Άγκελα Μέρκελ να εισβάλουν στο χωριό του και να το καίνε και να ακολουθεί ο ξεριζωμός μέχρι την επιστροφή με την απελευθέρωση.
Το σχολείο δεν τον συγκινεί ιδιαίτερα και όταν είδε συγγενή του να παίζει λύρα, έγινε το «κλικ» και δεν τον σταματά τίποτα και σε ηλικία μόλις 10 ετών αποκτά την πρώτη του λύρα και όλοι αναγνωρίζουν στο πρόσωπό του, ένα ταλέντο της μουσικής.
Ξεκινά να βγάζει μεροκάματο παίζοντας σε γάμους, βαφτίσια και γιορτές, σε όλη την Κρήτη, αποκτώντας όλο και μεγαλύτερη φήμη.
Το 1953 ο 17χρονος Νίκος αφήνει πίσω το χωριό του, για να εγκατασταθεί στο Ηράκλειο και μέσα από αντιξοότητες σιγά – σιγά να γίνεται γνωστός στο ευρύ κοινό
Σε μια αποκριάτικη γιορτή βλέπει την Ουρανία Μελαμπιανάκη, γόνο αριστοκρατικής οικογενείας, και την ερωτεύεται.
Για ένα χρόνο της κάνει καντάδα κάθε βράδυ κάτω από το παράθυρό της, χωρίς στην πραγματικότητα να έχουν μιλήσει ποτέ…
Η ταξική τους διαφορά θα τους αναγκάσει να κλεφτούν και να παντρευτούν κρυφά, στις 21 Μαϊου του 1958. Μαζί θα αποκτήσουν δύο παιδιά, τον Γιώργη και την Ρηνιώ.
Σκοπός του είναι να μάθει ο κόσμος τα τραγούδια της Κρήτης έξω από τα σύνορά της.
Τον Νοέμβριο του 1958 ηχογραφεί τον πρώτο του δίσκο υπό τον τίτλο «Μια μαυροφόρα που περνά», παίρνοντας ως αμοιβή 150 δραχμές!
Ο δίσκος γνωρίζει επιτυχία και η εταιρία του τον βοηθάει να κάνει και άλλους, βγάζοντάς τον από τις δύσκολες μέρες.
Το 1966 το κράτος επιλέγει και στέλνει τον Νίκο Ξυλούρη σε ένα διαγωνισμό δημοτικής μουσικής στο Σαν Ρέμο της Ιταλίας, οπού ανάμεσα σε δεκάδες συγκροτήματα απ’ όλο τον κόσμο παίρνει το 1ο βραβείο για την ερμηνεία του στο συρτάκι που έπαιξε με την λύρα.
Μετά από αυτό, ο διάσημος για την Κρήτη λυράρης, ύστερα από πολύ κόπο και προσπάθεια, ανοίγει τα φτερά του και γίνεται γνωστός σε όλη την Ελλάδα.