Γεννημένος να παίζει ποδόσφαιρο

Το ημερολόγιο έδειχνε 23 Οκτωβρίου 1940 όταν ερχόταν στην ζωή, ο Βραζιλιάνος ποδοσφαιριστής «Πελέ» (Edson Arantes do Nascimento).

Έχει ανακηρυχθεί ως ο καλύτερος ποδοσφαιριστής του 20ού αιώνα από την FIFA και την Διεθνή Ομοσπονδία Ιστορίας και Στατιστικής Ποδοσφαίρου και ευρέως θεωρείται ως ο κορυφαίος ποδοσφαιριστής όλων των εποχών.

Τα επιτεύγματα του και οι διακρίσεις του τον κατατάσσουν ως τον πιο διάσημο και δημοφιλή και στο σύνολο του κόσμου των σπορ.

Παρά τα καλέσματα από μεγάλους ποδοσφαιρικούς Συλλόγους της Ευρώπης, παρέμεινε στην Σάντος 19 χρόνια. Έκλεισε την καριέρα του στις ΗΠΑ το 1977 όπου αγωνίστηκε για 2 χρόνια αυξάνοντας κατακόρυφα τη δημοτικότητα του ποδοσφαίρου.

Στην καριέρα του, σημείωσε 1.303 τέρματα σε 1.392 αγώνες και με  την Εθνική ομάδα της Βραζιλίας, κατέκτησε 3 παγκόσμια κύπελλα (ο μόνος ποδοσφαιριστής που έχει πετύχει κάτι τέτοιο).

Ο ίδιος έχει δηλώσει πως το όνομα «Πελέ» δεν ήταν της αρεσκείας του αλλά πολύ αργότερα όταν Θεολόγος του είπε ότι η λέξη αυτή υπάρχει στην Βίβλο και στα Εβραϊκά σημαίνει θαύμα, γεγονός που άλλαξε την άποψή του για το όνομα.

Ο πατέρας του και αυτός ποδοσφαιριστής, διέκρινε τα προσόντα του γιου του και τον παρότρυνε να ασχοληθεί με το ποδόσφαιρο λέγοντας του «γεννήθηκες για να παίξεις ποδόσφαιρο».

Πριν κλείσει τα 16 χρόνια του αγωνίστηκε στην ομάδα νέων της Σάντος και λίγο αργότερα έκανε το ντεμπούτο του με την ομάδα ανδρών όπου σκόραρε σε φιλική αναμέτρηση και την επόμενη χρονιά έστειλε την μπάλα στα δίχτυα στο 1^ο του τέρμα σε επίσημο αγώνα και ήρθε το πρώτο του επαγγελματικό συμβόλαιο.

Σε ηλικία 16 χρονών, 8 μηνών και 17 ημερών, έγινε ο νεότερος Βραζιλιάνος παίκτης που έκανε ντεμπούτο με την Εθνική ομάδα ανδρών της Βραζιλίας και μάλιστα σκόραρε στην πρεμιέρα, παραμένοντας μέχρι σήμερα ο νεότερος σκόρερ της.

Όταν έκλεισε τα 20 χρόνια του είχε σημειώσει 355 τέρματα, αριθμός ασύγκριτος με οποιονδήποτε άλλο ποδοσφαιριστή.

Όταν το πρώτο συμβόλαιό του έληξε, η Ίντερ κατάφερε να αποσπάσει την υπογραφή συμβολαίου, αλλά ακολούθησε επίθεση στον Πρόεδρο της Σάντος από εξαγριωμένους οπαδούς, οι οποίοι πυρπόλησαν τα γραφεία του και η μεταγραφή «ναυάγησε» και το 1961 η Κυβέρνηση της Βραζιλίας απαγόρευσε  μεταγραφή του καθώς τον χαρακτήρισε «εθνικό θησαυρό».

Το 1964 αντικατέστησε τον τερματοφύλακα που είχε αποβληθεί και αφού η Σάντος προηγούνταν με 4-3 με 3 δικά του γκολ, έκανε 2 σωτήριες επεμβάσεις διατηρώντας το σκορ.

Ο τερματοφύλακας της Μπενφίκα Κόστα Περέιρα μετά από εντός έδρας ήττα από την Σάντος -σε έναν αγώνα που ο Πελέ τον χαρακτήρισε τον καλύτερο που έδωσε- ανέφερε «Έφτασα ελπίζοντας να σταματήσω έναν σπουδαίο άνθρωπο, αλλά έφυγα πεπεισμένος ότι είχα νικηθεί από κάποιον που δεν γεννήθηκε στον ίδιο πλανήτη με τους υπόλοιπους από εμάς».

Σύμφωνα με τον ίδιο τον Πελέ, το καλύτερο γκολ του ήταν αυτό που σημείωσε στο στάδιο Ρουά Τζάβαρι σε αγώνα του πρωταθλήματος Παουλίστα με αντίπαλο την Ατλέτικο Γιουβέντους. Το γκολ ανακατασκευάστηκε με κινούμενη εικόνα υπολογιστή κατόπιν αιτήματος του ίδιου του Πελέ. Προς τιμή του γκολ αυτού, τοποθετήθηκαν προτομή και πλάκα έξω από το Ρουά Τζάβαρι.

Τον Μάρτιο του 1961 σημείωσε γκολ εναντίον της Φλουμινένσε που θεωρήθηκε τόσο εντυπωσιακό που τοποθετήθηκε πλάκα με αφιέρωση ως το πιο όμορφο τέρμα που σημειώθηκε ποτέ στο στάδιο Μαρακανά. Ήταν ατομική προσπάθεια του Βραζιλιάνου διάρκειας άνω του ενός λεπτού που διέσχισε απόσταση 70 μέτρων, ξεπέρασε 6 αντιπάλους προτού αποφύγει και τον τερματοφύλακα και ευστόχησε, προκαλώντας επευφημία από όλους τους θεατές που ήταν παρόντες, ακόμη και από τους αντιπάλους, σε ένα φαινόμενο που δεν είχε παρατηρηθεί προηγουμένως στο Μαρακανά.

Το 1975 ο Πελέ διαπίστωσε ότι βρισκόταν σε οικονομικό αδιέξοδο μιας και τα χρήματα που είχε κερδίσει από την καριέρα του και είχαν επενδυθεί είχαν χαθεί και η επιστροφή στην ενεργό δράση κρινόταν αναγκαία.

Ο Πρόεδρος της Βραζιλίας Στρατηγός Ερνέστο Γκέισελ δεν έχει ξεχάσει την άρνηση του Πελέ να συμμετάσχει στο Παγκόσμιο Κύπελλο του 1974 και χρειάστηκε η παρέμβαση του ποδοσφαιρόφιλου Υπουργού Εξωτερικών των ΗΠΑ Χένρι Κίσινγκερ για να πραγματοποιηθεί η μετάβαση του Πελέ στις ΗΠΑ για να παίξει ποδόσφαιρο για 2,5 περίπου χρόνια όπου αποχώρησε σε παιχνίδι προς τιμή του μεταξύ της «Κόσμος» και της «Σάντος» όπου προς το τέλος του αγώνα άρχισε να βρέχει, με τους δημοσιογράφους να σημειώνουν πως «ακόμη και ο ουρανός έκλαιγε» για την αποχώρηση του.

Μετά την αποχώρησή του, ο Πρεσβευτής της Βραζιλίας στα Ηνωμένα Έθνη δήλωσε πως «Ο Πελέ έπαιξε ποδόσφαιρο για 22 χρόνια και κατά το διάστημα αυτό προώθησε την παγκόσμια φιλία και αδελφότητα περισσότερο από κάθε Πρεσβευτή».

Το τέλος της ποδοσφαιρικής σταδιοδρομίας του Πελέ τον βρήκε κάτοχο 40 επίσημων τίτλων γεγονός που τον κάνει τον ποδοσφαιριστή με τους περισσότερους τίτλους καριέρας στην ιστορία του αθλήματος.

Συνολικά κατέκτησε 57 τίτλους στην καριέρα του. Κατέρριψε πολλά ρεκόρ και ήταν για μεγάλη περίοδο ο καλύτερα αμειβόμενος αθλητής στον κόσμο.

Μετά την αποχώρησή του από την ενεργό δράση συμμετείχε σε τιμητικούς αγώνες με τελευταίο αυτό που διοργανώθηκε προς τιμή των 50 χρόνων του στις 31 Οκτωβρίου 1990 στο Μιλάνο μεταξύ Μικτής Κόσμου και εθνικής Βραζιλίας και ήταν ο μόνος αγώνας που φόρεσε το περιβραχιόνιο του αρχηγού, καθώς πάντα αρνούνταν τη θέση του αρχηγού του Συλλόγου και της Εθνικής ομάδας.

Ο Ιταλός αμυντικός Ταρτσίσιο Μπούρνιτς που τον αντιμετώπισε είπε για τον Πελέ μετά τον αγώνα: «Πηδήξαμε μαζί, αλλά όταν ήμουν πίσω στο έδαφος, ήταν ακόμα στον αέρα. Είχα σκεφτεί να ενθαρρύνω τον εαυτό μου. Είπα στον εαυτό μου πριν από το παιχνίδι, είναι φτιαγμένος από σάρκα και οστά όπως όλοι οι άλλοι. Αλλά έκανα λάθος».

Ένας Ιταλός παίκτης πήρε την «πολυπόθητη» φανέλα του στο πλαίσιο της ανταλλαγής φανέλας η οποία δημοπρατήθηκε για 260.000 ευρώ το 2002.

Την Τετάρτη 19 Νοεμβρίου 1969 εκατομμύρια Βραζιλιάνοι ακούγανε στο ραδιόφωνο την περιγραφή του ποδοσφαιρικού αγώνα Σάντος-Βάσκο ντα Γκάμα και στο 78΄ της αναμέτρησης, ο Πελέ με πέναλτι που είχε κερδίσει ο ίδιος, σκοράρει για το 1.000ο γκολ της καριέρας του και οι Βραζιλιάνοι ξέσπασαν σε ξέφρενους πανηγυρισμούς. Ο Πελέ όρμησε στα δίχτυα, φίλησε τη «τυχερή» μπάλα και την πήρε για ενθύμιο, ενώ δεκάδες δημοσιογράφοι, εκατοντάδες φωτορεπόρτερ και χιλιάδες θεατές όρμησαν προς τον Πελέ, που απογειώθηκε στα χέρια των οπαδών. Έκανε το γύρο του σταδίου επευφημούμενος δύο φορές, μία μετά το γκολ και μία μετά το τέλος του αγώνα.

Εκατοντάδες χιλιάδες άνθρωποι ξεχύθηκαν στους δρόμους χορεύοντας σάμπα, ενώ η Βουλή διέκοψε τη συνεδρίασή της και κάλεσε τον Πελέ για να τον τιμήσει και τα εθνικά ταχυδρομεία έβγαλαν ειδικό γραμματόσημο για το χρυσό γκολ.

Ο αγώνας ξανάρχισε με διακοπή 20 λεπτών και έληξε με νίκη της Σάντος με 2–1, ενώ αναμνηστική πλάκα τοποθετήθηκε στο γήπεδο και του προσφέρθηκε μπάλα 2 κιλών ατόφιου χρυσού.

Την δεκαετία του 1960 ειδικοί της ιατρικής εξέτασαν την αθλητική μορφή του Πελέ για εβδομάδες σε πανεπιστημιακό εργαστήριο και όταν τελείωσαν ανακοίνωσαν «Ότι κι αν αυτός ο άνθρωπος έχει αποφασίσει να κάνει σε οποιαδήποτε σωματική ή διανοητική προσπάθεια, θα γίνει ιδιοφυΐα».

Ο Πρόεδρος των ΗΠΑ Ρόναλντ Ρίγκαν στην συνάντηση με τον Πελέ, είπε «Το όνομά μου είναι ο Ρόναλντ Ρίγκαν, είμαι ο Πρόεδρος των Ηνωμένων Πολιτειών της Αμερικής. Αλλά δεν χρειάζεται να συστήσεται τον εαυτό σας, επειδή όλοι γνωρίζουν ποιός είναι ο Πελέ».

Ο Φέρεντς Πόυσκας ανέφερε «Ο μεγαλύτερος παίκτης στην ιστορία ήταν ο Ντι Στέφανο. Αρνούμαι να κατατάξω τον Πελέ ως παίκτη. Ήταν πάνω από αυτό. Ο Πελέ ήταν ένα φαινόμενο ποδοσφαιριστή. Μία ιδιοφυία. Όσοι θέλουν να τον συγκρίνουν με άλλους είναι… ηλίθιοι».

Ο Αλφρέδο Ντι Στέφανο έχει πει «Ο Πελέ είναι ο καλύτερος παίκτης όλων των εποχών. Καλύτερος από τον Μέσι και τον Κριστιάνο Ρονάλντο που και οι δύο είναι μεγάλοι παίκτες».

Ο Γιόχαν Κρόιφ «Μπορώ να γίνω νέος Ντι Στέφανο, αλλά δεν μπορώ να είμαι νέος Πελέ. Αυτό είναι κάτι που ξεπερνά τα όρια της λογικής».

Ο Ζίκο «Χωρίς αμφιβολία ο Πελέ είναι ο κορυφαίος όλων. Όταν ο Θεός έφτιαξε τον Πελέ έβαλε επάνω του ότι χρειάζεται ένας ποδοσφαιριστής να έχει».

Μισέλ Πλατινί «Το να παίζεις σαν τον Πελέ είναι να παίζεις σαν τον Θεό»

Μπόμπι Τσάρλτον «Μερικές φορές νιώθω σαν να επινοήθηκε το ποδόσφαιρο για αυτόν τον μαγικό παίκτη».

Άντι Γουόρχολ «Ο Πελέ ήταν ένας από τους λίγους που αντιτίθεται στη θεωρία μου. Αντί για 15 λεπτά φήμης θα έχει 15 αιώνες».

Το 1977 ο ΟΗΕ απονέμει στο Πελέ τον τίτλο «Πρεσβευτής στον κόσμο» και το 1994 διορίστηκε «Πρεσβευτής της Καλής Θέλησης» από την ΟΥΝΕΣΚΟ.

Ένα χρόνο μετά, ο Πρόεδρος της Βραζιλίας Φερνάντο Καρντόσο τον όρισε στην θέση Υπουργού Αθλητισμού και γίνεται ο πρώτος μαύρος Υπουργός στην ιστορία της χώρας.

Τον Δεκέμβριο του 1999 ήρθε η τιμητική διάκριση, αυτή του «Αθλητή του αιώνα» από τη Διεθνή Ολυμπιακή Επιτροπή παρά το γεγονός ότι δεν συμμετείχε σε Ολυμπιακούς Αγώνες κατά την διάρκεια της αθλητικής σταδιοδρομίας του.

Ο Πελέ έχει δημοσιεύσει αυτοβιογραφίες, πρωταγωνίστησε σε ταινίες ντοκιμαντέρ και σε μουσικά κομμάτια, συμπεριλαμβανομένου του σάουντρακ για την ταινία «Πελέ» το 1977.

Το 1992 διορίστηκε Πρεσβευτής του ΟΗΕ για την οικολογία και το περιβάλλον, ενώ του απονεμήθηκε το 1995 το χρυσό μετάλλιο της Βραζιλίας για εξαιρετικές υπηρεσίες στο άθλημα.

Από το 2014 λειτουργεί μουσείο στην πόλη Σάντος και από το 2010 άγαλμα του υπάρχει σε κεντρική πλατεία της γενέτειρας πόλης του.

Το 2016 διέθεσε περισσότερα από 2.000 αντικείμενα σε 3ήμερη δημοπρασία στο Λονδίνο, προκειμένου να συγκεντρωθούν κεφάλαια για φιλανθρωπικούς σκοπούς, το νοσοκομείο παίδων που χρηματοδοτεί αλλά και την ενίσχυση της πρώην ομάδα του, Σάντος.

Τον Σεπτέμβριο του 2018 ανακοίνωσε την δημιουργία του «Ιδρύματος Πελέ» (Pele Foundation) με σκοπό την υποστήριξη άπορων και απομονωμένων κοινωνικά παιδιών.

Τον Φεβρουάριο του 2020 η Βραζιλιάνικη Ποδοσφαιρική Ομοσπονδία, αποκάλυψε άγαλμα του Πελέ στο Ρίο ντε Τζανέιρο, και ο ίδιος δεν μπόρεσε να παρευρεθεί για λόγους υγείας.

Από το ντεμπούτο του, ο Πελέ άλλαξε τον τρόπο που παίζεται το ποδόσφαιρο. Έφερε χαρά και δεξιότητες στο άθλημα, περισσότερο από οποιοδήποτε άλλο στον κόσμο.