Δημοκρατία ή Ασιατική δεσποτεία

Η Δημοκρατία αναμετρήθηκε κατά το παρελθόν σε παγκόσμιο επίπεδο με τον ολοκληρωτισμό 2 φορές. Και τις 2 αναδείχθηκε νικήτρια.

Την πρώτη φορά η αναμέτρηση ήταν θερμή. Η Δημοκρατία εναντίον του Γερμανικού ναζισμού, του Ιταλικού φασισμού και του Ιαπωνικού μιλιταρισμού.

Την δεύτερη, η αναμέτρηση ήταν ψυχρή. Εάν επιχειρείτο θερμή αναμέτρηση, αυτή θα οδηγούσε σε ένα παγκόσμιο ολοκαύτωμα. Αυτό, είχε συνειδητοποιηθεί και από τα 2 στρατόπεδα.

Έτσι, είχαμε την λεγόμενη ισορροπία του τρόμου, η οποία λειτούργησε αποτρεπτικά για την εκδήλωση θερμού επεισοδίου.

Η αντιπαράθεση μεταφέρθηκε στο εμπορικό και στο οικονομικό κομμάτι. Και τα 2 στρατόπεδα αποδύθηκαν σε μια προσπάθεια διεύρυνσης του ζωτικού τους χώρου.

Το δυτικό βρισκόταν σε πλεονεκτικότερη θέση. Ήταν πιο πλούσιο και με μεγαλύτερες ζώνες επιρροής. Έτσι, είχε την πολυτέλεια και ένα αξιοπρεπές επίπεδο διαβίωσης για τις κοινωνίες του να εξασφαλίζει, αλλά και σε μια κούρσα εξοπλισμών να αποδυθεί.

Το ανατολικό δεν διέθετε αυτή την άνεση. Είχε περιορισμένους πόρους. Αυτό δεν οφείλονταν μόνο σε εξωγενείς αλλά και σε μια σειρά ενδογενών αντιπαραγωγικών παραγόντων που δεν είναι του παρόντος σημειώματος να αναλυθούν. Δεν μπορούσε να ικανοποιήσει και τις 2 προτεραιότητες. Έπρεπε να επιλέξει. Επέλεξε την δεύτερη, με συνέπεια να παραμελήσει την πρώτη. Έκρινε, ότι εάν δεν ήτο ισοϋψές στρατιωτικά με την Δύση κινδύνευε. Με τη λογική αυτή, υπήρξε μια μαζική κινητοποίηση πόρων προς τους στρατιωτικούς εξοπλισμούς.

Επίσης, στην τεχνολογία δόθηκε τέτοια κατεύθυνση που να ικανοποιεί τις στρατιωτικές ανάγκες. Οι συνέπειες επώδυνες. Η οικονομική εξαθλίωση διέτρεχε το σύνολο της κοινωνίας.  Προσθέστε σε αυτό και το δημοκρατικό έλλειμμα που υπήρχε, για να αντιληφθείτε πως κατέρρευσε εκ των έσω το όλο οικοδόμημα, χωρίς να πέσει μια πιστολιά έτσι για την τιμή των όπλων.

Μετά την κατάρρευση του ανατολικού μπλοκ, ακολούθησε μια περίοδος νηνεμίας. Οι ΗΠΑ, ήταν οι αδιαφιλονίκητες. Τρεις δεκαετίες μετά, τα πράγματα δείχνουν να αλλάζουν. Οι ΗΠΑ αποκτούν ανταγωνιστή.

Δεν αναφέρομαι στην Ρωσία. Δεν μπορεί πλέον να παίξει αυτόν το ρόλο, έστω και αν στρατιωτικά παραμένει ακόμη ισχυρή, ως ο καθολικός διάδοχος του σοβιετικού πυρηνικού οπλισμού. Δεν το αντέχει οικονομικά. Το δείχνει η συμμετοχή της στην διαμόρφωση του παγκόσμιου ΑΕΠ. Μόλις στη 11η θέση. Πολύ χαμηλά.

Η ευθεία επίθεση του Προέδρου των ΗΠΑ Μπάϊντεν εναντίον του Πούτιν ήταν ειλικρινής ως προς το κίνητρο.

Εξορμείται, από αυτό που του πληροφόρησαν οι μυστικές Υπηρεσίες των ΗΠΑ. Παρέμβαση του Κρεμλίνου υπέρ του Τράμπ. Γιατί Τράμπ; Γιατί ο Τράμπ έδειξε να παραιτείται  των ενδιαφερόντων των ΗΠΑ στα της Ευρώπης. Το Κρεμλίνο γνώριζε, ότι μια εκλογή Μπάϊντεν θα σηματοδοτούσε επιστροφή των ΗΠΑ στην Ευρώπη. Εναντιώθηκε όσο μπορούσε. Ξεκάθαρα, η Μόσχα προτιμούσε τον απολίτικο Τράμπ από τον πολιτικοποιημένο Μπάϊντεν.

Από κοντά βεβαίως και ο ομόχνωτος του Πούτιν  Ερντογάν, μιας και η εκλογή Μπάϊντεν του ανέτρεπε τους σχεδιασμούς του για ανάδειξη της Τουρκίας σε περιφερειακή δύναμη, σε συμμαχία πάντα με την Ρωσία. Για το λόγο αυτό έσπευσε αμέσως να τον υπερασπισθεί, μοναδική εξαίρεση εκ των Νατοϊκών ηγετών λέγοντας «Η δήλωση του κ. Μπάϊντεν  για τον κ. Πούτιν δεν ταιριάζει σε Πρόεδρο. Ένας Πρόεδρος, ο οποίος χρησιμοποιεί τέτοιους χαρακτηρισμούς για ηγέτη άλλης χώρας, όπως η Ρωσία, φέρεται απαράδεκτα. Αυτό είναι κάτι που δεν μπορώ να το χωνέψω». Μικρή λεπτομέρεια. Ξέχασε προφανώς τους δικούς του χαρακτηρισμούς για τον κ. Μακρόν. Η υποστηρικτική δήλωση Ερντογάν επιβεβαιώνει απλώς, ότι τα γεωπολιτικά ντιλ σε  Συρία, Λιβύη, Ναγκόρνο Κάραμπαχ που έχουν συναφθεί μεταξύ των έχουν βαθιές ρίζες.

Όμως, το εναρκτήριο λάκτισμα του δεύτερου ψυχρού πολέμου δεν ήταν οι δηλώσεις Μπάϊντεν για τον Πούτιν, αλλά τα όσα διαδραματίσθηκαν στο μακρινό και παγωμένο Άνκορατζ της Αλάσκας. Στην πόλη αυτή έγινε ο δεύτερος σε μέγεθος σεισμός που έχει καταγραφεί στην σεισμογραφική ιστορία. Το μέγεθος του 9,2 βαθμών της κλίμακας Ρίχτερ, το 1964. Δεύτερος μετά το 9,5 της Χιλής το 1960. Εκεί όμως προ ημερών κατεγράφη ο μεγαλύτερος πολιτικός σεισμός του 21ου αιώνα, κατά την συνάντηση των αντιπροσωπειών ΗΠΑ-Κίνας με επικεφαλής τους Υπουργούς Εξωτερικών των 2 χωρών. Συμφώνησαν, ότι διαφωνούν σχεδόν σε όλα. Αντηλλάγησαν βαρείς χαρακτηρισμοί και μάλιστα oncamera. Οι δηλώσεις αυτές, άνοιξαν το τριώδιο του δεύτερου ψυχρού πολέμου.

«Θα συζητήσουμε τις βαθιές ανησυχίες μας για τις ενέργειες της Κίνας στην Σιντζιάνγκ εις βάρος των Ουϊγούρων, στο Χόνγκ Κόνγκ, στην Ταϊβαν, τις κυβερνοεπιθέσεις εναντίων των ΗΠΑ και στους οικονομικούς εξαναγκασμούς εις βάρος των συμμάχων μας» είπε ο Αμερικανός ΥΠΕΞ στην εισαγωγική του τοποθέτηση.

«Πολλοί στις Ηνωμένες Πολιτείες έχουν  πολύ λίγη εμπιστοσύνη στην Δημοκρατία των Ηνωμένων Πολιτειών» απάντησε ο Γιάνγκ Τζιεστί ανώτατο στέλεχος του Κ.Κ.Κ.

Μέχρι και αναφορές στο Black Lives Matter στο ακτιβιστικό κίνημα της Αφροαμερικανικής Κοινότητας των ΗΠΑ έγιναν.

Η μεγαλύτερη πρόκληση για τις ΗΠΑ τον 21ο αιώνα είναι να επικρατήσει στον στρατηγικό ανταγωνισμό με την Κίνα. Να διατηρήσει την ηγεμονική της θέση.

Η Κίνα, αν και δεν το διατυμπανίζει και ακολουθεί μια τακτική χαμηλών τόνων επιθυμεί να σπάσει την μονοκρατορία των ΗΠΑ, και αν είναι δυνατόν να γίνει αυτή η ηγεμονεύουσα δύναμη του πλανήτη. Στην συγκρουσιακή αυτή πορεία θα αναζητηθούν συμμαχίες και συνεργασίες. Θα δημιουργηθούν στρατόπεδα. Ποιοι θα προστρέξουν για να στοιχηθούν πίσω από τον έναν η τον άλλο δεν είναι και τόσο δύσκολο να διαγνωσθεί. Μπορεί να ξεσπάσει ένας ανελέητος υπόγειος και υπέργειος εμπορικός και οικονομικός πόλεμος, όμως τα πολιτικά και τα πολιτειακά χαρακτηριστικά είναι αυτά που θα τον χρωματίσουν. Η υπεράσπιση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, των ατομικών ελευθεριών, του κράτους δικαίου, θα είναι στην πρώτη γραμμή της αντιπαράθεσης. Το δίλλημα που θα τίθεται θα είναι, «Δημοκρατία η Ασιατική δεσποτεία».

Η Ευρώπη, παρά τις όποιες ενστάσεις της καθώς θα θίγονται εμπορικά και οικονομικά της συμφέροντα θα ακολουθήσει την πεπατημένη. Θα προσδεθεί στο άρμα των ΗΠΑ. Άλλωστε, την συνδέουν κοινές αξίες με την αντίπερα πλευρά του Ατλαντικού. Κάπως έτσι θα δημιουργηθεί ένα μεγάλο βορειοδυτικό δημοκρατικό τόξο, το οποίο μπορεί να προσλάβει και οικονομικά χαρακτηριστικά με τη δημιουργία μιας μεγάλης διατλαντικής ζώνης ελεύθερων οικονομικών συναλλαγών. Θα πρόκειται για το πιο γιγαντιαίο οικονομικό σχήμα.

Συζητήθηκε κάτι τέτοιο στο παρελθόν, αλλά τελικώς εγκαταλείφθηκε. Αδήριτες όμως παρούσες και μελλοντικές ανάγκες ίσως το επαναφέρουν.. Με το στρατόπεδο αυτό θα συνταχθούν και οι λοιπές δημοκρατικές δυνάμεις του πλανήτη. Από την άλλη μεριά τα Ασιατικά κυρίως ολοκληρωτικά και ημιολοκληρωτικά καθεστώτα θα παραμερίσουν τις όποιες διαφορές τους και θα κινηθούν συντεταγμένα.

Οι γείτονες μας, με την σημερινή τους τουλάχιστον ηγεσία, δεν είναι δύσκολο να μαντέψεις με ποιόν θα συνταχθούν .Εξάλλου πάντα πολιτικά, πολιτιστικά, πνευματικά, γεωγραφικά ανατολή ήταν. Οι όποιες προσπάθειες δυτικοποίησης παρέμεναν ημιτελείς. Εάν εξαιρέσουμε τον παράκτιο πληθυσμό που διαθέτει μια φιλοευρωπαϊκή κουλτούρα, ο ενδότερος παραμένει αυστηρά προσηλωμένος στην Ασιατική του καταγωγή. Η αποχώρηση της Τουρκίας από την σύμβαση της Κωνσταντινούπολης για τα δικαιώματα των γυναικών, στοχεύει στην ικανοποίηση αυτού του πληθυσμού.

Κατά την συνάντηση στο Άνκορατζ ο Γιάνγκ Τζιεστί απευθυνόμενος στην Αμερικανική Αντιπροσωπεία είπε «Οι ΗΠΑ θέλουν να επιβάλουν την δική τους δημοκρατία στον υπόλοιπο κόσμο».

Δεν θα σχολιάσω την ποιότητα της «Λαϊκής Κινεζικής Δημοκρατίας», ούτε θα την συγκρίνω με την Αμερικανική η γενικότερα την Δυτική. Άλλωστε, δεν νομίζω πως τα δύο μεγέθη επιδέχονται συγκρίσεως. Θα πω όμως ότι ο Γιάνγκ Τζιεστί εκστόμισε μια διαχρονική αλήθεια. Όταν κάποιος ηγεμονεύει το κόσμο, ή έστω ένα κομμάτι αυτού, δεν εξάγει μόνο εμπορεύματα και χρηματοπιστωτικά αγαθά αλλά και το πολιτικό του προϊόν. Την πολιτική του ταυτότητα. Προσαρμόζει τους άλλους στα δικά του πολιτικά και πολιτειακά χαρακτηριστικά . Η μήπως δεν το ζήσαμε αυτό στο παρελθόν;

Το δίλλημα λοιπόν, «Δημοκρατία ή Ασιατική δεσποτεία», που προϊόντος του χρόνου θα τίθεται κατ’ επιτακτικότερο τρόπο, κάθε άλλο παρά εικονικό μοιάζει.

Αποστόλης Παππάς

Δημοτικός Σύμβουλος Δήμου Τρικκαίων