Σημαντικές συνέπειες μετά από νόσηση από covid-19

Τον εμβολιασμό όλων (νέων και ηλικιωμένων) ζητούν οι επιστήμονες καθώς σύμφωνα με μελέτες ασυμπτωματικοί ασθενείς – σε πρώτη φάση – εμφάνισαν συμπτώματα long Covid μετά από μήνες!

Αυτό τονίστηκε στην πρώτη Διαδικτυακή Συζήτηση Στρογγύλης Τράπεζας, του 7ου Κύκλου Διαλέξεων του Ινστιτούτου Δημόσιας Υγείας του Αμερικανικού Κολλεγίου Ελλάδος με θέμα «Σημαντικές Συνέπειες μετά από νόσηση covid-19».

«Ο εμβολιασμός είναι αναγκαίος σε όλες τις ηλικίες. Και αυτό γιατί έχει παρατηρηθεί ότι ακόμη και σε ηλικιακά νέους ασυμπτωματικούς ασθενείς, εμφανίστηκαν συμπτώματα long Covid μετά από 4 μήνες. Για παράδειγμα ανοσμία και απώλεια γεύσης» ανέφερε ο Πρόεδρος της Ελληνικής Νευρολογικής Εταιρείας Γεώργιος Τσιβγούλης, Καθηγητής Νευρολογίας ΕΚΠΑ, Δ/ντής Β’ Νευρολογικής Κλινικής ΕΚΠΑ, Πανεπιστημιακό Γενικό Νοσοκομείο «Αττικόν».

Από την πλευρά του ο Παύλος Σακκάς, Ομότιμος Καθηγητής Ψυχιατρικής της Ιατρικής Σχολής ΕΚΠΑ, τόνισε πως «για να αποτελέσει παρελθόν τους επόμενους μήνες η νόσος covid-19 χρειαζόμαστε ταχύτερη εμβολιαστική κάλυψη σε παγκόσμιο επίπεδο».

Στην κατεύθυνση αυτή ήταν και η τοποθέτηση του Νίκου Τζανάκη, Αντιπροέδρου της Ελληνικής Πνευμονολογικής Εταιρείας και Καθηγητή Πνευμονολογίας στην Ιατρική Σχολή Πανεπιστημίου Κρήτης.

Οι Επιστήμονες ανέφεραν πως μέχρι σήμερα το μόνο όπλο απέναντι στην νόσο covid-19 είναι ο εμβολιασμός δεδομένου ότι ένα ποσοστό  όσων νόσησαν εξακολουθεί να αντιμετωπίζει σοβαρά αναπνευστικά, νευρολογικά και ψυχικά προβλήματα.

                             Νευρολογικά προβλήματα

Ο κ. Τσιβγούλης μιλώντας για τις νευρολογικές επιπτώσεις που αφήνει η νόσος covid-19 σε όσους νοσήσουν ανέφερε ότι «το 1/3 των ασθενών που έχουν επιβιώσει αντιμετωπίζει, για άγνωστο μέχρι στιγμής χρονικό διάστημα, σοβαρές νευρολογικές διαταραχές, όπως:

• Κόπωση ή  έντονη κούραση

• Δυσκολία συγκέντρωσης, διαταραχή προσοχής

• Δυσκολία πνευματικής εργασίας

• Κεφαλαλγία

• Εμβοές

• Αγχώδη διαταραχή

• Ψύχωση

• Διαταραχές ύπνου

• Επώδυνα σύνδρομα

Ωστόσο, όπως συμπλήρωσε, «σύμφωνα με τα πρώτα αποτελέσματα επιστημονικών μελετών που έχουν γίνει σε Ευρωπαϊκές χώρες, μετά την πάροδο 6 μηνών φαίνεται ότι οι όποιες εγκεφαλικές αλλοιώσεις έχει προκαλέσει στους ασθενείς η νόσος, είναι λειτουργικά αναστρέψιμες».

Περισσότερες νευρολογικές επιπλοκές αφήνει σε άτομα που νοσηλεύτηκαν σε μονάδα αυξημένης φροντίδας ή ΜΕΘ και συγκεκριμένα γυναίκες με ιστορικό αγχώδους και ψυχικής διαταραχής, καθώς και παχύσαρκους άνδρες.

Αναφερόμενος στην ιατρική φροντίδα των ασθενών με νευρολογικές επιπλοκές  ο Πρόεδρος της Ελληνικής Νευρολογικής Εταιρείας εξήγησε πως απαιτείται διεπιστημονική συνεργασία μεταξύ Νευρολόγων, Ψυχολόγων, Καρδιολόγων, Ψυχιάτρων και Κοινωνικών Λειτουργών.

                           Αναπνευστικές επιπτώσεις

«Μανιώδη απατεώνα», χαρακτήρισε την νόσο από την πλευρά του ο Νίκος Τζανάκης, προσθέτοντας πως «ο ιός πολύ συχνά μεταλλάσσεται και έχει στην αρμαθιά του πολλά κλειδιά για να μπει στον ανθρώπινο οργανισμό. Αυτό συμβαίνει την στιγμή που η επιστημονική κοινότητα δεν έχει βρει ακόμη το φάρμακο για την οξεία φάση της νόσου».

Σύμφωνα με τα στοιχεία που παρουσίασε ο κ. Τζανάκης, το 24% όσων νοσούν από covid-19 θα παρουσιάσουν αναπνευστικά προβλήματα (δύσπνοια κ.λ.π.) και το 5% πιθανά θα εκδηλώσει πνευμονική ίνωση.

Παρά ταύτα, όπως δείχνουν τα πρώτα ευρήματα μελετών στις οποίες συμμετέχουν και Έλληνες Eρευνητές, το 90 με 95% των ασθενών θα παρουσιάσει βελτίωση ενώ το 10% θα έχει μόνιμες βλάβες στους πνεύμονες.

Σύμφωνα με όσα ανέφερε ο καθηγητής του Πανεπιστημίου Κρήτης, οι ασθενείς με πνευμονολογικά προβλήματα θα πρέπει να τυγχάνουν ιδιαίτερης προσοχής, καθώς είναι αναγκαίο να εξετάζονται συχνά από τον θεράποντα ιατρό τους.

                                  Πνευμονική ίνωση

Η πνευμονική ίνωση είναι επικίνδυνο σύνδρομο, το οποίο διαταράσσει σε ποσοστό 100% την καθημερινότητα του ασθενή και μπορεί να οδηγήσει σε θάνατο.

Οι ασθενείς που κινδυνεύουν να εμφανίσουν πνευμονική ίνωση, είναι συνήθως αυτοί που:

• Νόσησαν βαριά, με υψηλές ανάγκες οξυγόνου

• Διασωληνώθηκαν

• Είναι μεγάλης ηλικίας

• Είναι άνδρες, παχύσαρκοι

• Νοσηλεύτηκαν για μεγάλο χρονικό διάστημα

                                 Ψυχικές συνέπειες

Σύμφωνα με τα στοιχεία που παρουσίασε ο κ. Σακκάς, δεν έχουν καταγραφεί μείζονες ψυχικές συνέπειες, ωστόσο κατά την διάρκεια της πανδημίας και της καραντίνας, διαπιστώθηκε αύξηση της κατανάλωσης στην χώρα αντικαταθλιπτικών και αγχολυτικών φαρμάκων, ενώ εκτιμάται ότι η χρήση ναρκωτικών, όπως η κοκαΐνη, 5πλασιάσθηκε στην Αττική.

Συγκεκριμένα, όπως τόνισε ο κ. Σακκάς, ενώ δεν είχαμε μείζονες ψυχικές συνέπειες, οι ασθενείς βίωσαν έντονο μετατραυματικό στρες, κατάθλιψη και ενοχές, ενώ επίσης εμφάνισαν γκρίνια, επίκληση βοήθειας, αύξηση κατανάλωσης αντικαταθλιπτικών (>20%), αγχολυτικών (100%) και  αντιψυχωσικών φαρμάκων, καθώς επίσης και ναρκωτικών ουσιών.

Σημαντικό ρόλο για τους ασθενείς έπαιξαν:

• Η βαρύτητα της νόσου (απομόνωση, καραντίνα, νοσηλεία σε ΜΕΘ)

• Η προσωπικότητα του καθενός

• Οι συνθήκες (κοινωνικό, οικογενειακό, εργασιακό, ιδεολογικό περιβάλλον)

• Η οικονομική στήριξη και η απώλεια

• Η ηλικία

• Τα επιτεύγματα του παρελθόντος

• Η υπενθύμιση της θνητότητας

• Η κοινωνική στήριξη ή ο στιγματισμός

Όσον αφορά στις κοινωνικές αντιδράσεις, σχετικά με την άρνηση ύπαρξης της νόσου, αλλά και της αναγκαιότητας του εμβολιασμού, ο Καθηγητής Ψυχιατρικής τις απέδωσε:

• Στην διάρκεια της πανδημίας καθώς αρχικά υπήρχε αισιοδοξία για γρήγορο τέλος

• Στην καραντίνα

• Στην παραπληροφόρηση μέσω Social Media

• Στην άρνηση της ύπαρξης της νόσου από μικρή μειοψηφία του κόσμου

Επίσης, σύμφωνα με τα στοιχεία, δεν φαίνεται να υπήρξαν ψυχικές επιπτώσεις στα παιδιά, παρά το γεγονός ότι απείχαν από το σχολείο και τις κοινωνικές τους συναναστροφές. Αυτό, διότι όπως τόνισε, «τα παιδιά είναι περισσότερο προσαρμοστικά από τους μεγάλους και τα βγάζουν πέρα πολύ πιο εύκολα».

Καταλήγοντας, ο κ. Σακκάς επεσήμανε πως η πανδημία φεύγοντας θα μας αφήσει σημαντικές αλλαγές στην κοινωνική ζωή, όπως:

• Επιφυλακτικότητα στις συναστροφές (φιλιά, χειραψίες, εναγκαλισμοί)

• Μέτρα προστασίας (μάσκες, αντισηπτικά)

• Απομόνωση

• Τηλεργασία

• Αποφυγή συνωστισμού